I. Çalışma İzni
Yabancı şirket ortakları ve müdürlerinin çalışma izni, Türkiye’de çalışmak ve ikamet etmek için gereklidir. Türkiye’de çalışmak isteyen yabancıların, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilen resmi bir belge olan çalışma iznini alması zorunludur. Çalışma izni olmadan Türkiye’de çalışmak yasal değildir ve bu durumu tespit edilen yabancılar, İçişleri Bakanlığı tarafından sınır dışı edilmek üzere bildirilebilir. Çalışma izni, aynı zamanda ikamet izni olarak da geçerlidir.
Çalışma izni başvuruları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü’ne yapılmaktadır. Başvuru onaylandıktan sonra, yabancı çalışanın Türkiye’de fiili çalışmaya başlaması ve sosyal güvenlik yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekmektedir. Yabancılar, çalışma izni başvurularını ya Türkiye’de ikamet ediyorlarsa yurtiçinden, ya da yurtdışında bulundukları ülkenin Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilciliği aracılığıyla yapabilirler. Türkiye’de ikamet eden yabancıların en az 6 ay süreli ikamet iznine sahip olmaları gerekmektedir. Çalışma izni süreçleri, 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ve ilgili yönetmeliklere tabidir. Mavi Kart sahibi olanlar ve Türk vatandaşlığına sahip yabancılar, çalışma izni olmadan Türkiye’de çalışabilirler.
II. Yabancı Şirket Ortaklarının ve Limited Şirket Müdürlerinin Çalışma İzni
1. Yönetici Olmayan Ortaklar
Yabancı şirket ortakları, Türkiye’de ikamet etmiyor ve yönetici ya da müdür sıfatına sahip değillerse, çalışma izni almalarına gerek yoktur. Bu durumdaki ortaklar, Türkiye’de 3 aya kadar çalışma izni varmış gibi sayılır ve bu süre zarfında çalışabilirler.
2. Yönetici ve Müdürler
Şirket yöneticileri ve müdürleri, ortak olsalar bile çalışma izni almak zorundadır. Çalışma izni alabilmeleri için şirketin belirli şartları karşılaması gerekmektedir. Türkiye’de ikamet etmeyen anonim şirketlerin yönetim kurulu üyeleri ve diğer şirketlerin yönetici sıfatı olmayan ortakları, belirli koşullar altında çalışma izni muafiyeti kapsamına girebilir.
3. Çalışma İzni Almanın Zorunlu Şartları
Yabancı şirket ortakları ve yöneticileri için çalışma izni başvurusu yapabilmek adına bazı zorunlu şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar karşılanmadığı takdirde başvurular Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü tarafından reddedilir. Şartlar şunlardır:
- İstihdam Koşulu: Çalışma izni talep edilen işyerinde, her yabancı çalışan için en az 5 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının çalışması gerekmektedir.
- Sermaye ve Satış Şartları: İşyerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL olması, ayrıca brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması gerekmektedir.
- Yabancı Ortak Sermaye Payı: İzin isteyen yabancı ortağın, 40.000 TL’den az olmamak üzere sermaye payının en az yüzde 20 olması gerekir.
III. Çalışma İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?
1. Başvuru Süreci
Çalışma izni başvurusu, yalnızca yabancı kişiyi işe alan veya yabancı kişinin ortağı veya müdürü olduğu şirket tarafından yapılabilir. Başvuru, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın internet sitesi üzerinden gerçekleştirilir. Gerekli belgeler siteye yüklenir ve evrakların imzalanması gerekmektedir. Bu işlem, SGK’da yetkilendirilmiş bir e-bildirge kullanıcısı veya şirketin kendi e-imzası ile yapılabilir.
2. Başvurunun Değerlendirilmesi
Usulüne uygun yapılan başvurular, belgelerin eksiksiz olması durumunda en geç 30 gün içinde sonuçlandırılır. Ancak, belgelerde eksiklik tespit edilirse, başvuru sahibi eksik belgeleri tamamlaması için bilgilendirilir.
IV. Çalışma İzni Başvurularının Reddedilme Nedenleri
Yabancı şirket ortaklarının ve müdürlerinin çalışma izni başvurusu, çeşitli nedenlerle reddedilebilir. Bu nedenler arasında:
- Uluslararası işgücü politikasına uygun olmaması,
- Sahte veya yanıltıcı bilgi ve belgelerle başvuru yapılması,
- Yeterli gerekçe sunulmaması,
- Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve meslekler için başvuru yapılması,
- Yeterli nitelik ve uzmanlık taşımadığı tespit edilen yabancılar için başvuru yapılması,
- Kamu düzeni veya güvenliği açısından sakınca görülen yabancılar,
- Dışişleri Bakanlığı’nın uygun görüşünün alınmamış olması,
- Belirtilen süre içinde başvuru yapılmaması gibi durumlar sayılabilir.
Başvurunuz reddedilirse, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na itiraz edebilir ve itirazın reddedilmesi halinde 60 gün içinde idari yargıda dava açabilirsiniz.
V. Gerekli Belgeler
A) Türkiye’den Çalışma İzni Başvurusu İçin Gerekli Belgeler
- 2 adet fotoğraf
- Geçerli bir ikamet izni (en az 6 ay süreli)
- Belirli süreli iş sözleşmesi
- Sabıka kaydı
- Ticaret sicil gazetesi
- Vergi levhası
- İmza sirküleri
- Ticaret odasından alınmış faaliyet belgesi
- Son yıla ait vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço
- Ticaret sicil gazetesindeki en son sermaye ve ortaklık yapısı
- Kimlik bilgilerini gösteren pasaport sureti
- Noter onaylı ve Türkçe tercümeli diploma veya mezuniyet belgesi
- İşyeri personel dökümü
- Türkiye’ye giriş çıkış kaydı
- Yabancı dil bilgileri
- Faaliyet alanı
B) Yurtdışından Çalışma İzni Başvurusu İçin Gerekli Belgeler
- 2 adet fotoğraf
- Konsolosluk başvuru numarası (30 gün geçerli)
- Belirli süreli iş sözleşmesi
- Sabıka kaydı
- Ticaret sicil gazetesi
- Vergi levhası
- İmza sirküleri
- Ticaret odasından alınmış faaliyet belgesi
- Son yıla ait vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço
- Ticaret sicil gazetesindeki en son sermaye ve ortaklık yapısı
- Kimlik bilgilerini gösteren pasaport sureti
- Noter onaylı ve Türkçe tercümeli diploma veya mezuniyet belgesi
- Konsolosluk çalışma izni başvuru dilekçesi
- İşyeri personel dökümü
