Tahliye Taahhütnamesi ve Kiracının İtiraz Hakları: Yasal Süreçler ve Geçersizlik İddiası
Giriş
Tahliye taahhütnamesi, kiracının kiralanan taşınmazı belirli bir tarihte tahliye edeceğine dair yazılı bir beyanıdır. Ancak pratikte, kiracının serbest iradesiyle verdiği bir beyan olmaktan çok, kiraya verenin tek taraflı olarak kiracıdan talep ettiği bir belge haline gelebilir. Bu durum, kiracının haklarını ihlal edebilir ve tahliye taahhütnamesinin geçersizliği hususunu gündeme getirebilir. Türk Borçlar Kanunu, tahliye taahhütnamesinin kiracının iradesiyle verilmesini öngörse de, uygulamada kiracılar çoğunlukla bu taahhütnameyi zorunluluk olarak imzalamaktadır.
I. Tahliye Taahhütnamesi Nasıl İptal Edilir?
Tahliye taahhütnamesinin geçersizliği konusu, kiracının imzaladığı belgenin tarihinin sonradan değiştirilmesi gibi durumlarla ilgili olabilir. Kiracının bu tür durumlarda başvurabileceği çeşitli hukuki yollar bulunmaktadır.
1. Yemin ile Tahliye Taahhütnamesinin Geçersizliği
Kiraya veren, tahliye taahhütnamesindeki tarihleri sonradan doldurduğunda, kiracı bu durumu mahkemeye taşıyabilir. Ancak, çoğu zaman tahliye taahhütnameleri tek nüsha olarak düzenlendiğinden, kiracının bu durumu yazılı delille ispatlaması zor olabilir. İşte tam da bu noktada yemin delili devreye girebilir.
Kiracı, tahliye taahhütnamesindeki tarihlerin sonradan eklendiği iddiasıyla, kiraya verenden yemin etmesini talep edebilir. Mahkemeye başvurulup tahliye taahhütnamesi üzerinden bir dava açıldığında, kiracı, kiraya verenin taahhütnamedeki tarihlerin sonradan doldurulmadığını yeminle ispatlamasını isteyebilir. Eğer kiraya veren, mahkeme önünde bu tarihler konusunda yemin edemezse, kiracının iddiası kabul edilir ve tahliye taahhütnamesi geçersiz sayılır. Bu durum, iş yeri kiralarında da benzer şekilde geçerlidir ve kiracı, tahliye taahhütnamesinin geçersizliğini sağlamak için yemin delilini kullanarak davayı kazanabilir.
2. Yemin Edilememesi Durumunda Geçersizlik
Yemin delili, kiracının iddiasını ispatlamak için güçlü bir araçtır. Eğer kiraya veren, tahliye taahhütnamesindeki tarihlerin sonradan eklendiğine dair yemin edemezse, kiracının itirazı geçerli kabul edilir. Bu durumda, tahliye taahhütnamesinin geçersiz sayılması kaçınılmazdır. Yani, kiracının yeminle yaptığı itiraz, tahliye taahhütnamesinin iptaline yol açabilir ve kiracı lehine sonuçlanabilir.
II. Kiracının İtiraz Hakkı ve Hukuki Yollar
Kiracı, tahliye taahhütnamesinin geçersizliğine dair çeşitli itiraz yollarına başvurabilir. Bu itiraz, her zaman hukuki bir dayanağa sahip olmalıdır. Aşağıda, kiracının başvurabileceği bazı başlıca yöntemler açıklanmaktadır:
1. Kira Sözleşmesinin Tarafı Olmayan Eşin Kiracı Olması
Tahliye taahhütnamesini geçersiz kılmanın bir yolu da kira sözleşmesinin tarafı olmayan eşin kiracı sıfatı kazanmasıdır. Türk Medeni Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu’na göre, kira sözleşmesinin tarafı olmayan eş, tek taraflı bildirimle sözleşmenin tarafı haline gelebilir. Kiracının eşinin, kira sözleşmesinin tarafı haline gelmesi, tahliye taahhütnamesinin geçersizliğini etkileyebilir.
2. Sözleşme Tarihinde İhtarname Gönderilmesi
Kiracı, tahliye taahhütnamesini imzaladıktan sonra kiraya verene, kiralananın tesliminden önce noterden ihtarname göndererek, tahliye taahhütnamesinin geçersizliğini iddia edebilir. Bu ihtarnamede, kiracının boş tarihli tahliye taahhütnamesini imzalamak zorunda bırakıldığını, bu durumun hukuka aykırı olduğunu belirtebilir. İhtarname, tahliye taahhütnamesinin geçersizliği konusunda önemli bir hukuki delil oluşturabilir.
III. Kiracının İspat Yükü
Tahliye taahhütnamesinin geçersizliğini sağlamak isteyen kiracı, yasal haklarını zamanında ve doğru şekilde kullanmalıdır. Yukarıda belirtilen yöntemlerin her biri, kiracının tahliye taahhütnamesine karşı yapabileceği itirazları içerir. Ancak her durumda, kiracı, başvurduğu hukuki yolda belirli bir ispat yükümlülüğü taşır.
Kiracının, tahliye taahhütnamesini geçersiz kılabilmesi için doğru yasal yollara başvurması ve delil toplaması gereklidir. Yemin delili, özellikle tarihlerin sonradan doldurulması gibi durumlarda kiracının lehine sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, kiracının tahliye taahhütnamesine karşı hukuki süreçleri doğru şekilde başlatması ve bir avukat ile işlemlerini yürütmesi kritik önem taşır.
Sonuç Olarak
Tahliye taahhütnamesinin geçersizliğini sağlamak, kiracının hukuki haklarını savunması açısından önemli bir adımdır. Tahliye taahhütnamesi ile ilgili itirazlar, tarihlerin sonradan doldurulması gibi somut delillerle desteklenmeli, gerekirse yemin delilinden yararlanılmalıdır. Kiracı, yasal süresi içinde doğru bir şekilde itirazda bulunarak, tahliye taahhütnamesinin geçersizliğini ispat edebilir ve kiraya verenin başlatacağı yasal süreci engelleyebilir.
