Doping Nedir? Dopingin cezası Nedir?

Doping Kavramı:
Doping, sporcunun müsabaka performansını olduğundan yüksek bir düzeye çıkarmak amacıyla, yetkili spor teşkilâtlarının düzenlediği kurallara aykırı olarak, yasaklı maddelerin veya yöntemlerin kullanılması suretiyle işlenen fiildir.

Adalet ve Eşitlik İlkesi:

1. Spor müsabakalarının temel ilkesi olan adalet, her sporcunun adil, eşit ve hakkaniyetli bir yarışma ortamında mücadele etmesini öngörür.
2. Adaletsiz uygulamalar, sporcunun beceri ve güç göstergesinin objektif değerlendirilmesini engelleyici niteliktedir.

Dopingle Mücadele Kural İhlallerinin Unsurları:

Aşağıda sayılan fiillerden bir veya birkaçının gerçekleştirilmesi, doping ihlali oluşturacaktır:

1. Sporcudan alınan biyolojik örneklerde yasaklı maddenin, metabolitinin veya belirtecinin tespit edilmesi,
2. Yasaklı bir maddenin veya yöntemin kullanılması veya kullanılmaya teşebbüs edilmesi,
3. Numune verme işleminin reddedilmesi, geciktirilmesi veya kısmen yerine getirilmesi,
4. Örneklerdeki analiz sürecini bozacak, değiştirecek ya da hileli işlem yapılacak davranışlar,
5. Yasaklı maddenin veya yöntemin bulundurulması,
6. Yasadışı ticaretin gerçekleştirilmesi veya buna teşebbüs edilmesi,
7. Spor müsabakaları sırasında ya da müsabaka dışında yasaklı uygulamanın gerçekleştirilmesi,
8. Suç ortaklığı veya yasak iş birliği faaliyetleri.

Düzenlemede yer alan ihlal unsurları, ilgili yasa maddeleri kapsamında açık ve net bir şekilde tanımlanmış olup; teşebbüs halinde dahi ihlal söz konusu sayılacaktır.

Ulusal ve Uluslararası Çerçeve:

1. Ülkemizde dopingle mücadele, “Türkiye Dopingle Mücadele Talimatı” çerçevesinde düzenlenmiş olup;
2. Talimat, Türkiye Dopingle Mücadele Komisyonu’nun görev ve yetkileri ile ilgili usul ve esasları belirler.

Dopingle Mücadele Komisyonu’nun Görevleri:

1. Sporcuların müsabaka içi ve dışı doping ihlallerini tespit etmek ve ilgili denetimleri gerçekleştirmek,
2. Herhangi bir sporcunun herhangi bir zamanda ve mekanda doping kontrolüne tabi tutulmasını sağlamak,
3. Pozitif veya şüpheli durumlarda, durumun gerekçesiyle ilgili ulusal federasyonlar, uluslararası spor otoriteleri ve WADA’ya derhal bildirimde bulunmak,
4. Alınan biyolojik örneklerin analiz sürecini ve raporlamalarını yönetmek.

WADA ve Uluslararası Standartlar:
WADA tarafından her yıl güncellenen Yasaklılar Listesi ve Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnalarına ilişkin Uluslararası Standart, Türkiye Dopingle Mücadele Talimatı’nın ayrılmaz bir parçası olup, tüm sporcuların bu liste ve istisnalardan haberdar olması zorunludur.

İTİRAZ VE YARGILAMA USULÜ

İhlal Bildirimi ve Ön Soruşturma:

1. Dopingle mücadele kapsamında tespit edilen ihlallerin detayları, ilgili sporcunun ve diğer ilgili kişilerin hakları çerçevesinde bildirilir;
2. Bildirim sonrasında, sporcunun veya ilgili diğer kişilerin ön soruşturma hakkından feragat etmemesi halinde yargılama başlatılır.

Yargılama Süreci ve Zaman Çizelgesi:

1. İhlalin ulusal federasyona bildirilme tarihinden itibaren 14 gün içerisinde yargılamaya başlanır,
2. Yargılama başladıktan sonra 20 gün içinde karar verilir,
3. Kararın tebliğini müteakiben 10 gün içerisinde gerekçeli kararla ilgili taraflar bilgilendirilir.

İtiraz Yolları:

1. İlk derece yargılaması sonuçlarına karşı, sporcunun ve ilgili diğer kişilerin temyiz hakları bulunmaktadır;
2. İtiraz usulü, ihlale ilişkin ulusal spor federasyonları disiplin veya ceza kurulları, gerektiğinde WADA ve uluslararası spor mahkemeleri (örneğin CAS) nezdinde uygulanır;
3. Spor dalına göre temyiz süreleri ve usulleri, ilgili düzenlemelerle belirlenmiştir.

YAPTIRIM VE CEZA İŞLEMLERİ

Yargılama sonucunda, aşağıda belirtilen yaptırımlar uygulanabilir:

1. Müsabaka sonuçlarının iptali,
2. Yasaklı maddenin veya yöntemin tespit edilmesi nedeniyle hak mahrumiyeti cezası,
3. Hak mahrumiyeti cezasının süresinin belirlenmesi, askıya alınması veya indirilmesi,
4. Birden fazla ihlalin tespiti halinde, takıma yönelik cezai işlemler (puanların silinmesi, diskalifiye gibi),
5. CAS giderlerinin ve geri verilecek para ödüllerinin belirlenmesi,
6. Mali yaptırımların uygulanması.

Ceza İndirimi Hükümleri:
Aşağıdaki durumlarda, ceza belirlenirken indirim uygulanabilir:

1. İhlalde kusur veya ihmalin bulunmaması,
2. Bariz kusur veya bariz ihmalin olmaması,
3. Dopingle mücadele ihlallerinin ortaya çıkarılmasına işbirliği yapılması,
4. Sporcunun itirafında bulunması ve ilgili hukuki düzenlemelerin öngördüğü haller.

---

Yürürlük ve Bağlayıcılık:

1. Bu düzenleme, ilgili taraflar için bağlayıcıdır ve tüm sporcular ile spora destek veren kişilere uygulanır.
2. Düzenlemede yer alan hükümler, Türkiye Dopingle Mücadele Talimatı ve uluslararası dopingle mücadele usullerine uygun olarak yürürlüğe girmiştir.
3. Tespit edilen ihlallerin tüm süreçleri, sporcunun ve ilgili diğer kişilerin haklarını koruyacak şekilde belgelenir ve tebliğ edilir.
4. Yürütülen yargılamalarda alınan kararlar, adil, tarafsız ve kamuoyuna açıklanacak şekilde düzenlenir.