Hukuk Davalarında Dava Şartları

Dava Açabilmek İçin Gerekli Şartlar (HMK m.114)

Bir davayı mahkemeye taşımak için bazı temel şartların yerine getirilmesi gerekir. Bu şartlara “dava şartları” denir.

Bu husus Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114.maddesinde düzenlenmiştir.

Dava şartları, mahkemenin bir davayı kabul edip etmeyeceğine karar verirken göz önünde bulundurduğu önemli noktalardır.

HMK m.114 kapsamında Dava Şartları Nelerdir?

Yetkili Mahkeme: Davanın, o konuda yetkili olan mahkemede açılması gerekir. Örneğin, bir taşınmazla ilgili bir dava, o taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkemede açılmalıdır.
Taraf Ehliyeti: Davayı açan kişi (davacı) ve davalı olan kişi, hukuki bir işlem yapabilecek durumda olmalıdır. Yani reşit ve akıl sağlığı yerinde olmalıdır.
Dava Ehliyeti: Davayı açan kişinin, açtığı davayla ilgili bir hakkı veya menfaati olmalıdır. Yani dava, kişinin kendi hakkını korumak amacıyla açılmalıdır.
Vekil (Avukat): Eğer davacı veya davalı bir avukat aracılığıyla dava açıyorsa, avukatın bu davayı takip etmeye yetkili olması gerekir.
Gider Avansı: Davayı açan kişi, dava masraflarını karşılamak üzere belirli bir miktar avans yatırmak zorundadır.
Arabuluculuk (Bazı Davalarda): Bazı davalarda, dava açılmadan önce arabuluculuk zorunludur. Örneğin, kira anlaşmazlıkları, komşuluk anlaşmazlıkları gibi davalarda taraflar önce bir arabulucuya başvurmak zorundadır.
Hukuki Yarar: Davayı açan kişinin, davadan bir fayda sağlaması beklenmelidir. Yani dava, sadece bir tartışmayı çözmek için değil, gerçek bir ihtiyacı karşılamak için açılmalıdır.
Aynı Davanın Daha Önce Açılmamış Olması: Aynı konu hakkında daha önce kesinleşmiş bir mahkeme kararı varsa, aynı dava tekrar açılamaz.

Dava şartları neden önemlidir?

Dava şartları, bir davanın hukuki olarak geçerli olup olmadığını belirleyen temel unsurlar olup mahkemece dava açıldığında ilk olarak incelenen unsurlardır.

Tüm davalar için aynı dava şartları mı geçerlidir?

Temel dava şartlarının çoğu dava için ortak olsa da, bazı özel durumlarda dava şartı zorunlu arabuluculuk gibi ek veya farklı şartlar olabilir.

Dava şartları yerine getirilmezse ne olur?

Dava şartlarının eksik olması durumunda mahkeme genellikle davayı usulden reddeder. Bu durum hak kayıplarına yol açabilir.

Benzer Yazılar: